edat bağlaç ünlem konu anlatımı
SınıfTürkçe Edatlar konusunun Konu Anlatımı Morpa Kampüs'te. Edat, bağlaç ve ünlemlerin metnin anlamına olan katkısını açıklar.
4 Sınıf Online Testler Ders: Türkçe Konu: TÜRKÇE EDAT VE BAĞLAÇ – 1 Soru Sayısı: 10 İlkokul online deneme sınavları ve online konu testleri. 0 555 14 Kasım 2021 DEVAMI.
Edat, Bağlaç ve Ünlem Konu Anlatımı bu yazımızda ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Edat, Bağlaç ve Ünlem Örnekler ile konuyu daha net anlayabilirsiniz. TYT Türkçe Konu Anlatımı tüm dil bilgisi kuralları için örneklendirilip sunulmuştur. Edat, bağlaç ve ünlem konusunda genellikle edat ve bağlaç kısmından soru sorulmaktadır.
Edat bağlaç ünlem konu anlatımı. anıl🧃, 2022 Ünlüler, Converse ayakkabı, Converse. Tesmer Sgs Sınav Tarihleri. Bursa kültürpark konser maNga
Haberler Eğitim Haberleri Edat Bağlaç Ünlem Konu Anlatımı - AYT, TYT, Türkçe Edat Bağlaç Ünlem Örnek Soru Çözümleri Giriş Tarihi: 16.5.2022 10:44 Son Güncelleme: 16.5.2022 10:44
muatan listrik q1 segaris dengan q2 seperti pada gambar. Edat, bağlaç ve ünlemleri cümle içerisinde kolayca tespit edilmek için bu sözcüklerin bildiğiniz diğer sözcükler gibi anlam ifade etmediğini bilmeniz gerekir. İşte bunun için sizlere yazımızda örneklerle anlattık. Edat-Bağlaç-Ünlem Edat Bağlaç Ünlem Edat Tek başına anlamı olmayıp cümle içinde başka sözcüklerle öbekleşerek anlam ilgisi kuran sözcüklerdir. “ile, sadece, için, kadar, gibi, dek, değin, değil, ancak, yalnız, göre, …e doğru, …e karşı, rağmen, karşın, …den başka, den önce, …den sonra” gibi sözcükler en sık kullanılan edatlarımızdır. Örnekler -Bilgi insana, kemikteki ilik gibidir. edat öbeği kemikteki ilik gibidir. -Babamı ikna etmek için epey uğraştık. amaç-sonuç ilişkisi -Senin ile gitmemiz gerekiyor. birliktelik “İle” yerine “ve” getirilebilirse bağlaçtır. -Bu yazılı diğerine göre daha kolaydı. karşılaştırma anlamı -Bu evi alacak kadar paramız yok. ölçü, miktar ilgisi Bağlaç Kendi başına herhangi bir anlamı olmayan, sözcükleri ve cümleleri birbirine bağlamaya yarayan sözcüklerdir. “ile, ve, de/da, ama, fakat, ki, çünkü, ancak, yalnız, ya da, veya, hatta, oysa, hâlbuki, ne…ne, hem…hem, lâkin” gibi sözcükler en sık kullanılan bağlaçlarımızdır. Örnekler -Sabah erkenden uyandık ve yola çıktık. Cümleleri birbirine bağlamıştır. -Ahmet ile Ayşe ders çalıştı. → Ahmet ve Ayşe → bağlaç -Gitmem de gitmem. direnme, inat anlamı -Acaba beni affeder mi ki… kuşku Ünlem Tek başına anlamı olmayan, cümlelere “sevinç, öfke, üzüntü, kaygı, özlem, pişmanlık” gibi duyguları katmak için kullanılan sözcüklerdir. Örnekler Yuh, bu kadar da atılmaz ki!.. Oh be, biraz olsun rahatladım! Ey Türk Gençliği! Hey! Ne duruyorsun be at kendini denize! Örnek Soru-1 Cümleleri, ögeleri, eş görevli sözleri bağlayan, tek başına anlamı olmayan sözcüklere ne denir ? A Zamir B Ünlem C Bağlaç D Edat Örnek Soru-2 Kahvaltıda peynir ile zeytin yedim. Gül ile Papatya en sevdiğim çiçeklerdir. Masamda kalem ile silgi vardı. Babası ile maça gitmişler. ” İle ” sözcüğü yukarıdakilerden hangi cümlede bağlaç olarak kullanılmamıştır ? A 1 B 2 C 3 D 4 Örnek Soru-3 ” Başkalarına verebileceğim her şeyi ancak bir tek yolla verebilme gücüm var Yazarak. ” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat, bu cümledeki altı çizili edatla yakın anlamlıdır ? A Yalnızca pişmanlık duyduğumu söyleyebilirim. B Çevremdeki kadınlar bir kuş sürüsü gibi havalanmıştı. C Bu sorunun yanıtı da aslında o kadar basit ve ilginçti. D Yüzüme gelen yumruğa karşı kolumu kaldırmıştım. Örnek Soru-4 Aşağıdaki dizelerin hangisinin sonuna ünlem ! işareti gereksiz konulmuştur ? A Yaşım ilerledikçe daha çok anlıyorum Ne büyük nimet olduğunu ah ey güzel gün ! B Çocuklar hıçkırır, anneler ağlar Yaşlı gözlerinle kal anneciğim ! C Ey yarım adalarım, açılan hür denize Yelken bulamadımsa bayrak getirdim size ! D Erzurum dağları duman dildedir Başım yastıktadır, gözüm yoldadır !
EDATLAR Tek başlarına anlamları olmayan, başka kelimelerle öbekleşerek değişik ve yeni anlam ilgileri kuran, birlikte kullanıldıkları kelimelere cümlede anlam ve görev kazandıran kelimelere edat denir. Bazı dil bilgisi kitapları bağlaçları, edatları ve ünlemleri bir araya getirerek edatlar başlığı altında şu şekilde sınıflandırırBağlama edatları bağlaçlarSon çekim edatları edatlarÜnlem edatları ünlemler Özellikleri ve Örnekler Türkçede isimler ve fiiller anlamlı kelimelerdir. Edatlar ise tek başlarına anlam ifade etmezler; ancak cümlede anlam kazanır veya sadece diğer kelimelere anlam katarlar. “ile” “Araç, alet, neden, zaman, birliktelik” ilgisi kurar. Ankara’ya uçakla giderler. araçBizi boş vaatlerle kandırdılar. araçHasan yaşlı annesiyle oturuyordu. beraberlikArabanın gürültüsüyle irkildi. nedenBaharla birlikte leylekler de geldi. zaman “-le” şeklinde bitişik de yazılabilir. Çocuk ile›çocuklaAraba ile›arabayla “ne ile, kiminle” sorularına cevap verir. Sözünüzü balla kesiyorum. araçYar ile sohbet ne güzel. birliktelik Not “ile” kelimesi “ve” gibi kullanılırsa bağlaç kola ile simit aldım. kola ve simit “kadar, -E kadar” Benzetme hâldeki veya –E yönelme eki almış kelimelerle kullanılır.“kadar” şeklinde kullanıldığında üzerine ek alabilir. “Karşılaştırma, benzerlik, eşitlik, yaklaşıklık, ölçü” anlamları katar. Biz de onlar kadar başarılıyız. eşitlik, benzerlik, ölçüsündeGül kadar güzelsin. benzerlikMektubu okuyunca köyünü görmüş kadar sevindi. gibiBir ton kadar kömür almış ölçü, aşağı yukarıYüz kadar asker evin önünden geçti. ölçü, aşağı yukarı Birlikte kullanıldığı kelimeyle isim, sıfat ya da zarf oluşturur. Biz bu kadarına da alışığız. isimİçmiş kadar olduk. zarfNe kadar güçlü bir adam... zarfEvin deniz kadar havuzu var. sıfat “için” -“Amaç, neden, özgülük, görelik, karşılık” bildirir. -“Hakkında, nedeniyle, yüzünden, maksadıyla” anlamlarını ifade eder. -Yalın hâldeki ya da iyelik eki almış kelimelerle birlikte kullanılır. -İsim olarak kullanıldığında üzerine ek alabilir. Bu edatla kurulan söz öbekleri, cümlede genellikle edat tümleci olarak kullanılır. Çalışmak için başvurdu. amacıyla, başvurunun amacı, sebebiSınavı kazanmak için çalışmak gerekir. sınavı kazanmanın şartıSıkıldığı için dışarı çıktı. neden, dışarıya çıkmanın sebebiBu ayakkabıyı babam için aldım özgülük“üzere, üzre” “Amaç, koşul, zamanda yakınlık, gibilik” anlamları katar. Sorunu halletmek üzere gidiyorum. amaç, içinKitabı yarın vermek üzere alabilirsin. şartıyla, koşulOn dakika konuşmak üzere kürsüye çıktı. için, amaçEDAT İLE BAĞLACIN KARIŞTIRILMAMASI 1. Edatlar cümlenin bir öğesi olurken, bağlaçlar bir öğe özelliği göstermez. Öğe içinde yer alabilirler. Sabaha karşı eve gelmişlerdi. Edat-Zarf Tümleci / Kitapları ve defterleri çantasına koydu. Nesne “Ve” bağlacı nesneleri birbirine bağlamıştır. 2. “İle, yalnız, ancak” gibi kelimeler hem edat hem bağlaç görevinde içindeki anlamı bu nedenle önemlidir. Ayrıca şu pratik yolla bu kelimelerin edat mı, bağlaç mı olduğunu anlayabiliriz • “İle” yerine “ve” getirilebiliyorsa; “ile” bağlaçtır. Defter ile kalemi çantaya koydum. / Arkadaşları ile konuşmuyordu. Birincisinde “ve” gelebildiği için bağlaç; ikincisinde “ve” kullanılamadığı için edattır.• “Yalnız, ancak” kelimeleri yerine “ama” bağlacı getirilebiliyorsa, bu kelimeler bağlaçtır. “Sadece” kelimesi getirilebilirse bu kelimeler edat olur. Almak isterim ancak param kalmadı. / Bu işi ancak sen yapabilirsin. 3. Edatlar cümleden atılamaz. Cümle anlamsızlaşır. Bağlaçlar cümleden çıkartılınca cümlenin anlamı daralsa da cümle anlamsızlaşmaz. Senin gibisini görmedim. / Senin görmedim. Cümle anlamsızlaştı. Bu nedenle “gibi” edattır. Koştum ama yetişemedim. / Koştum yetişemedim. Cümle anlamını pek kaybetmedi. Bu nedenle “ama” bağlaçtır. DİKKAT! Bu özellik her zaman için geçerli olmayabilir... Bağlaç Özellikleri ]Edatlardan farkı, zaten var olan anlam ilgilerine dayanarak bağ kurmasıdır. Edatlar ise yeni anlam ilgileri kurarlar. ]Bağlaçların yerine noktalama işaretleri kullanılabilir. ]Bağlaçlar cümleden çıkarılınca anlam bozulmaz, ama daralabilir. Bağlaçlar ile hariç önceki ve sonraki kelimeden ayrı yazılır. Bitişik yazılanlar bağlaç değil, ektir. Eve gittim, fakat onu bulamadım. bağlaçKonuşmak üzere ayağa kalktı. edatSözlüden yine zayıf almış. zarfBen de seninle geleceğim. bağlaçEvde rahat çalışamadı. çekim eki “ve” Cümleleri, anlam ve görev bakımından benzer veya aynı olan kelimeleri, sözleri ve öğeleri birbirine bağlar. Duygu ve düşünce bir olmalıdır. özneleriKöyünü, yaşlı dedesini ve ninesini özlemişti. nesneleriŞiir ve roman okuma alışkanlığı edinin. nesneleriBana baktı ve güldü. cümleleri ile, -lE” “ve” ile görevleri aynı olmasına rağmen her zaman birbirinin yerine kullanılamazlar. “ile”nin kullanım alanı daha dardır.“ile” cümleleri birbirine bağlamaz; sadece aynı görevdeki kelimeleri bağlar. Duygu ile düşünce bir olmalıdır. Yaşlı dedesi ile ninesini özlemişti. Edebiyatımızda en çok eser verilen türler şiir ile romandır “ama, fakat, lâkin, yalnız, ancak, ne var ki, ne yazık ki” “ama, fakat, lâkin” aynı anlamlı bağlaçlardır. “yalnız, ancak, ne var ki, ne yazık ki” de bunlara yakın bağlaçlardır. ]“ama, fakat, lâkin, yalnız, ancak, ne var ki, ne yazık ki” bağlaçları, aralarında zıtlık bulunan iki ayrı ifadeyi, cümleyi birbirine bağlar. Çok tembeldi, ama başarılı az, ama ve zamanında konuşmaya dikkat ediyorum, ama bazen yanlış yürüdü, ancak işe başlıyorum, ancak bugün bitiremem. “çünkü” “Şundan dolayı, şu sebeple” anlamlarına gittim, çünkü babam yetişemedik; çünkü evden geç çıkmıştık. “mademki” Madem gelecektin, haber verseydin. “zira” “çünkü” anlamında sığın şahs-ı halîmin gazabındanZira yumuşak huylu atın çiftesi pektir “yoksa” Ver diyorum, yoksa yersin dayağı. “ki” Sadece “ki” biçimi önceki ve sonraki kelimelerden ayrı değil, Farsça bir bağlaçtır ve Türkçe cümle yapısına aykırı olarak kullanılır. ]Anlam bakımından birbiriyle ilgili cümleleri birbirine bağlar. Bir şey biliyor ki konuşuyor. sebep-sonuçBaktım ki gitmiş. şaşkınlıkAncak ne yazık ki böyle olmadı. ]Birisinden alıntı yapılacağı zaman kullanılır. Atatürk diyor ki ... açıklama “ise” Karşılaştırma ilgisi kurar, karşıtlığı güçlendirir. Yağmur yağıyor, evim ise çok uzakta. bağlaçAdam konuşuyor, çocuksa hep susuyordu. bağlaç Ek-fiilin şart çekimiyle karıştırılabilir. Çocuk başarılıysa sınıfını geçer. ek-fiilin şartı ÜNLEMLER Aniden ortay çıkan duyguların etkisiyle ağızdan bir çırpıda çıkan, bu duyguları daha etkili anlatmaya yarayan kelimelerdir veya sözlerdir. Bu kelimelerin yanında dilek, emir, tehdit gibi anlamlar taşıyan kelimeler, cümleler ve yansımalar da ünlem değeri kazanabilir. Bu bakımdan ünlemler ikiye ayrılabilir 1. ASIL ÜNLEMLER Asıl görevi ünlem olan kelimelerdir. Başka görevlerde kullanılamazlar. Seslenme veya duygu anlatırlar. Seslenme Ünlemleri Ey Türk Gençliği! Hey! Biraz bakar mısın?Bre melûn! Ne yaptın? Hişt! Buraya gel!Şşt! Sus bakayım! Bunların yanında adlar ve özel adlar da seslenme ünlemi olarak kullanılabilir. Anne! Hemşehrilerim! Tanrım! Mehmet! Duygu Ünlemleri Ee, yeter artık! Aa! Bu da ne? Ah, ne yaptım!Eh! Fena değil. Ay, elim! itme ha!Hah, şimdi oldu! Hay Allah! Vah zavallı!Vay sersem! Aman dikkat! Eyvah! Geç kaldım!İmdat! Boğuluyorum! 2. ÜNLEM DEĞERİ KAZANMIŞ KELİME ve SÖZLER Anlamlı kelimelerin bazılarına vurgu ve tonlama yoluyla ünlem değeri kazandırılabilir. Bunlar da duygu ya da seslenme anlatır. Komşular! Babacığım! Simitçi! Çok ilginç!Ne kadar güzel! Çabuk eve git! Ne olur yardım et! Çık dışarı! Yansıma kelimelerin hemen hemen tümü ünlem olarak kullanılabilir. Şır! Çat! Güm! Hav! Miyav! Tıs!
© Tüm Hakları Saklıdır. İçerikler izinsiz kullanılamaz ve yayınlanamaz! / Dil ve Anlatım Dersi Kaynak Sitesi - Türk Dil Bilgisi 2013
EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM Edat İlgeç ➢ Kendi başına anlamı olmayan ancak cümlede başka sözcüklerle öbekleşerek anlam kazanan sözcüklerdir. ile -e göre için – kadar gibi -e doğru üzere -e karşı yalnız -e değin sadece -den beri ancak -den dolayı ➢ Tek başına anlamlı olmasalar da cümleye farklı anlamlar katarlar. • Gerçeği öğrenmek için arşivde üç yıl geçirdim. • Ailem için her türlü fedâkarlığı yaptım. • Bence çalışmadığı için başarısız oldu. • Doğru cevabı hemen buldum. • Kelimeyi doğru yazamamışsın. • Okula doğru yürüdük. • Bu davranışın doğru değil. • Karşı kıyıya dek yüzelim. • Güneşe karşı oturmayalım. ➢ Cümlede farklı görevlerde kullanılabilirler. • Yalnız kalmayı sevmiyorum. • Yalnız adama yardım ettik. • Yalnız sen ikna edersin onu. • Yıllardır yalnızmış. ➢ Edatlar, başka sözcüklerle öbekleşir. • Sınavı kazanmış gibi davranıyor. • Bilim adamlarına göre gezegenimiz hızla ısınıyor. • Seni unutmak için terk ettim kendimi. ➢ Edatlar, isim çekim eklerini aldığında isimleşir. • Yemek konusunda senin gibisini görmedim. • Karşıya dikkatle bakın şimdi. Bağlaç ➢ Anlamca ilgili cümleleri, kavramları ya da eş görevli ögeleri bağlamaya yarayan sözcüklerdir. ile ise ve çünkü de hâlbuki ki oysaki veya mademki ama nitekim fakat bu yüzden yalnız öte yandan ancak ne var ki • Evime gelmedi çünkü bana çok kırgın. • Çok uğraştım fakat ikna edemedim. • Sözünü ettiğiniz şiiri ben de okudum. • Saatlerce hem çaldı hem söyledi. • Ya ben anlatamadım ya siz anlamadınız. • Feride sevimli, cana yakın ve zeki bir kızdır. • İstanbul’un ve Ankara’nın en büyük sorunu trafiktir. ’İle’’ • Gazeteyle ekmek almak için çıkmıştım. • Dolmayı ekmekle yeme. • Şiirle hikaye insana umudu aşılar. • Yağmurun etkisiyle yollar kapanmıştı. Ancak / Yalnız • Erken gelebilirim yalnız uzun süre kalamam. • Burada yalnız seninle çalışabilirim. • Israrla soruyordu ancak cevabı bilmiyorum. • Bu işin üstesinden ancak sen gelebilirsin. Ünlem ➢ Seslenme, duyguları anlatma vb amaçlarla kullanılan sözcüklerdir. A. Asıl Ünlemler • Ah ! Bu türküler, bu köy türküleri. • Ey talih ! Ölümden de beterdir bu karanlık. • Birkaç adım daha attım yine o ses; hişt, hişt! B. Ünlem Değeri Taşıyan Sözler ➢ İsim, zarf, eylem gibi sözlerin ünlem özelliği almasıdır. • Arkadaş! Yurduma alçakları uğratma sakın. • Merhaba, duvarıma vuran ışık! • Gurbetten gelmişim yorgunum hancı! ➢ Bazı asıl ünlem sayılan sözcükler cümle içerisinde ad görevinde kullanılabilir. • Kimsenin ahı kimsede kalmaz. • Onun ahı gitmiş, vahı kalmış. • Bir ah çeksem karşıki dağlar yıkılır • Eyvahlar olsun.
Giriş Tarihi 1044 Son Güncelleme 1044 Edat ve bağlaçlar Türkçe dil bilgisinin en önemli kurallarındandır. Sıklıkla karıştırılan bu konular AYT ve TYT sınavlarında da öğrencilerin karşısına çıkmaktadır. Bu nedenle edat ve bağlaç konusunu doğru şekilde bilmek hem öğrencilik açsısından hem de Türkçe'yi doğru kullanma bakımından oldukça elzemdir. Peki, Edat bağlaç ve ünlem nasıl kullanılmalıdır. Türkçe edat bağlaç ünlem örnek soru çözümleri nelerdir? İşte, AYT, TYT 'de çıkacak olan edat bağlaç ünlem hakkında tüm detaylar… Edat Bağlaç Ünlem Konu Anlatımı Edat Konu Anlatımı Edatlar tek başına anlamı olmayan ve kendisinden önce gelen kelimeler ile ilgi kurarak cümle bütünü içerisinde bir anlam kazanan kelimelerdir. Türkçe'de edat olan kelimeler; gibi, kadar, dolayı, ile, ötürü, dolayı, sanki, üzere, a karşı vb. Edatların Özellikleri Tek başlarına kullanılmazlar. Genellikle kendinden önceki sözcük ile ilgi kurar. Cümle içerisinde sözcükler arasında benzerlik, nedensellik, yön vb. şekilde anlam ilgileri kurar. Başka kelimelerle birleşerek zarf veya sıfat görevi görebilirler. Bağlaç Konu Anlatımı Bağlaçlar sözcük ve sözcük gruplarını anlamca birbirine bağlayan sözcüklerdir. Bağlaçlar da edatlar gibi tek başlarına bir anlam ifade etmezler. Bağlaçların Özellikleri Tek başlarına kullanılamazlar. Cümle içerisinde bir anlam kazanırlar. Bağlaçlar cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz. Eğer anlam bozulursa bu "de" ve "da" ektir. İle bağlacı hariç tüm bağlaçlar önceki ve sonraki cümleden ayrı yazılır. Bazı bağlaçların yerine noktalama işaretleri de kullanılabilmektedir. Ünlem Konu Anlatım Ünlem, içerisinde seslenme, hitap ve uyarı bildiren cümle ve kelimelerden sonra kullanılır. Üzüntü, sevinç, acı, korku, hayret, heyecan, nefret, coşku vb. duyguların olduğu kelime ve cümlelerde de ünlem kullanılır. Ünlemin Özellikleri Ünlem işareti, ünlem ifade eden kelimeden sonra kullanılabileceği gibi cümle sonunda da kullanılabilmektedir. Ünlem, parantez içerisinde de kullanılabilir. Parantez içerisinde ! kullanılan ünlem, alay eme, küçümseme, kinaye gibi anlamlar ifade eder. 6. Sınıf Edat Bağlaç Ünlem Konu Anlatımı Edat, bağlaç ve ünlem konu anlatımları özellikle detaylı bir şekilde öğretilmektedir. 6. sınıf edat bağlaç ve ünlem onu başlıkları müfredatta şu şekildedir Edat Tek başlarına kullanılan edatlar üzere, diye, denli, için, gibi, kadar, sadece, değil, mi "e" hal ekiyle kullanılan edatlar e doğru, e karşı, e kadar, e rağmen, e dek, e değin, e dair, e karşın, e göre "den" hal ekiyle kullanılan edatlar den beri, den dolayı, den önce, den sonra, den itibaren, den başka, den evvel, den ötürü, den yana Bağlaç "da/de" bağlacı "ki" bağlacı Ünlem Edat ve Bağlaçlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler Edat olarak kullanılan sözcükler cümle içerisinde sıfat, isim gibi farklı görevlerde kullanılabilir. Yalnız, ancak, tek ve bir sözcükleri "sadece" anlamında kullanılırsa edat olur. "İle" edat ve bağlacı karıştırılmamalıdır. Eğer cümle içerisinde "ile" yerine ve getirilebilirse bağlaçi getirilemezse edat olur. Bağlaçlardan önce ve sonra noktalama işareti kullanılmaz. Bağlaç olan de/da her zaman ayrı yazılır. Birleşik yazılan de ve da edattır. Bağlaç olan de ve da hiçbir zaman te ve ta şeklinde yazılmaz. Bağlaç olan de ve da kesme işareti ile ayrılmaz. Edat Bağlaç ve Ünlem Örnekleri Teyze ile halası geldi. Bağlaç Annem, babam ile birlikte geldi. Edat Bahçeye kiraz ve vişne ağacı ektiler. Edat Eyvah! Yangın çıktı. /Eyvah, yangın çıktı! Seni de aramızda görmekten mutluyuz. Bağlaç Elbisen bende kalabilir mi? Ek Senin gibi olmak en büyük hayaliydi. Edat
edat bağlaç ünlem konu anlatımı