3 4 yaş çocuğa neler öğretilmeli

Devletdersinde ölen çocuklar. Bugün, Dünya Çocuk Hakları Günü. Dünyada ve Türkiye’de tablo karanlık. 15 yıl önce babasıyla birlikte 13 kurşunla katledilen 12 yaşındaki Uğur Kaymaz’ın annesi Makbule Kaymaz, ‘Adaleti kimden isteyeyim’ diye sordu. BM, ‘7 milyondan fazla çocuk özgürlüğünden mahrum’ dedi. Bugün BircanTavas. Çocuk gelişiminde mahremiyet eğitimi aileler tarafından çok üzerinde durulmayan bir konu. Mahremiyet eğitimi, belki toplum baskısı, belki sürecin nasıl yürütüleceğini afyonda kız kardeşini döverek öldüren ağabey. çocuk dediğime bakmayın, 21 yaşında aslında, ama ailenin erkek çocuğu yani. afyonkarahisar'da dörtyol mahallesi 2088. sokak'ta yaşadıkları evin mutfağında o.a. (21) ve kız kardeşi s.n.a. (12) arasında "ekmeğe çikolata sürmek" konusunda tartışma çıktı. Yüzmeantrenörü daha ileriki yaşlarda (4-5 yaş sonrası) devreye girmelidir. Yüzme öğretmeni ve çocuk ilişkisi Yüzme öğretmeni ilk derslerinde çocuklarla tanışıp, havuz kurallarını anlatır. Bu arada çocukları tanımaya, onların heyecanı veya korkuları varsa onları gözlemlemeye çalışır ve havuz kenarında onlara sohbet eder. Dindersleri de uygulamalı verilmeli burada dini, ahlak, siyer ve Kur’an dersleri verilmelidir. Sanat ve Edebiyat: Burada dil (Türkçe ve yabancı dil), hitabet, güzel konuşma ve muatan listrik q1 segaris dengan q2 seperti pada gambar. - 0438 Son Güncellenme - 0438 Güncelleme - 0438Ebeveynlerin çocuklarına karşı çok daha duyarlı olmalarının gerekli olduğu en önemli dönemlerden bir tanesi de dört yaş dönemidir. Doğru yapılmış olan davranışlar çocukların duygu durumlarının üstünde önemli bir etki meydana getirir. Bundan dolayı dikkat edilmesi gerekli olan bir yaş dönemini oluşturur. Dört yaş dönemindeki çocuklara nasıl davranılmasının gerekli olduğunu ve nasıl eğitilebileceğini sizler için derledik. Bu dönemde çocukların yaşayabilecekleri gelişim fonksiyonları ve değişimler, bireysel açıdan farklılıklar gösterse de genel itibari ile öngörülebilecek bir seyir halinde ilerler. Yetişkinler açısından bu değişimleri bilebilmek ve farkında olabilmek, hem kaygıların giderilmesinde hem de çocuklara destek olmak açısından önem arz eder. Dört Yaşındaki Çocuk Nasıl Davranır? Dört yaşında olan bir çocukta genel olarak şu davranışlar gözlenirÇocuk ayaklarını değiştirerek ve yetişkinlerin yardımı olmadan merdiven inebilir ve ucunda kaybı olmadan tekerli bisikleti kolay bir şekilde veya beş saniye tek ayağının üstünde, yardım almadan atabilme, tutabilme, tekme atma ya da fırlatma gibi oyunları oynayabilir. Dört Yaşındaki Çocuğa Nasıl Davranılmalı ve Neler Öğretilmelidir? Dört yaşındaki çocuğa nasıl davranılması gerektiği ve nelerin öğretilebileceği şu şekilde sıralanmıştırEbeveynlerin sunmuş olduğu seçimler arasında çocuğa tercih hakkının tanınması başarılarından ziyade çabalarının takdir edilmesi sormuş olduğu sorulara bıkmadan cevap vermek zihinsel gelişimi için oldukça okuma alışkanlığını çocuğun kazanabilmesi için ebeveynlerinde çocuğun önünde kitap okuyarak bu alışkanlığın desteklenmesi yaşıtları ile kıyaslamak yanlış bir kirlenmesine ve oyuncaklarını söküp, bir kez daha birleştirmeye çalışmasına ebeveynlerin izin vermesi doğa içerisinde zaman geçirmesini sağlamak olan işin bitirilmesi ile alakalı kararlı olunması ve ödül yönteminden ebeveynlerin kaçınması gerekir. Zamanın algılanmaya 4 yaşından itibaren başlandığı, bunun zaman kavramının sağlıklı bir biçimde algılanması için iyi düzenlenmiş bir öğretimle kazandırılabileceği çeşitli araştırmalarca ortaya Zaman kavramı nasıl öğretilir?2 Çocuk hangi yaşta ne öğrenir?3 Çocuğa kavram nasıl öğretilir?4 Okul öncesi zaman kavramı nasıl öğretilir?5 Zaman Nedir bilim?6 2 5 yaş çocuğa neler öğretilmeli?7 6 yaşındaki çocuğa ne öğretilir?Zaman kavramı nasıl öğretilir?Zamanın nasıl geçtiğini ifade etmek için klasik saatlerin akrep ve yelkovanı, kısa uzun büyük, küçük tanımlaması ile öğretilir. Saatteki kısa ve uzunun rakamların üzerinde nasıl ilerlediği, çeşitli oyun aktiviteleri ile uğraşılırken, süre tutularak çocuğa öğretilmeye hangi yaşta ne öğrenir?Soyut anlamları anlama, onlardan anlam çıkarma ve felsefik yaklaşımlar gösterme, ünlü felsefeci Piaget'in de "soyut işlemler" olarak adlandırdığı 12 yaş ve üzerinde mümkün olmaya başlıyor. 3 yaş ile başlayan sorular ve somut kavram anlayışı aslında kişinin hayatı boyunca geliştirdiği bir kavram nasıl öğretilir?– Çocuğun ilgisini çekecek materyallerle çalışılmalıdır. – Aynı zamanda , ses çıkartan, çok renkli , ışık veren, kaygan, yapışkan,kokulu vb. araç gereçlerin seçiminden kaçınılmalıdır. – Kavram öğretilirken aynı zamanda o kavramı destekleyen kavramların benzer örneklerin sunulması öğretimi öncesi zaman kavramı nasıl öğretilir?Başlarda zaman kavramını gündüz, gece; sabah, öğlen, akşam gibi kavramlarla öğretin. Mümkünse her güne ait ayrı bir yaprağı olan bir takvim olsun. Çocuğunuzun odasına sade, sayıların rahat okunduğu ve takip edilebildiği, 3 kollu saat, dakika ve saniyeyi gösteren analog bir pilli saat Nedir bilim?Fizikçiler zamanı, geçmişten bugüne geleceğin ilerleyişi şeklinde tanımlarlar; içinde olduğumuz üç boyutlu uzayda, olayları tanımlamak için kullanılan gerçekliğin dördüncü ve soyut olan boyutu olarak kabul edilir. Temel olarak, bir sistemde değişme olmuyorsa, zamanda yoktur, 5 yaş çocuğa neler öğretilmeli?2,5 yaşın getirdikleri Bu konuşmaları teşvik edin ve hala söylemekte zorlandığı sözcükleri takıldığında ona yardım edin. Bu yaşta iki ya da üç kelimelik cümleler kurabilir ve iki adımlı istekleri izleyebilir. Kelimelerin nesneler ve faaliyetlerle bağlantısı dahil, okuma bu yaşta eğlenceli ve çok yaşındaki çocuğa ne öğretilir?6 Yaşındaki Çocuğa Neler Öğretilmeli Bu yaştaki çocuklar zaman kavramını çok daha iyi anlar hale gelirler, ona saate bakmayı öğretebilirsiniz. Sayıları daha iyi öğrenebilmesi için de onunla sayı sayma içerikli oyunlar oynamanız yararlı olacaktır. Yukarıdaki oyunlar, okul öncesi oyun uzmanlarının tavsiye ettiği 4 yaş zeka oyunları ve 5 yaş zeka oyunları kategorisinden seçilmiştir. Eğitici ve Eğlenceli 4 Yaş Zeka Oyunları 1 Farkı Bul Oyunu Tıpkı gazetelerin bulmaca sayfalarında veya dergilerde görmeye alışık olduğumuz “7 farkı bul” gibi, 4 yaş çocuklar için uygun fark bulmaca oyunları da mevcuttur. Daha basit ve farkların yetişkinler tarafından kolaylıkla fark edilebileceği görsellerle başlayarak çocuğunuzun ilk egzersizlerini yaptırabilirsiniz. Bunun gibi 4 yaş eğitici oyunlar oynarken iki görsel arasındaki farklarla birlikte birbirine çok benzeyen ancak renk veya aksesuar bakımından farklılık gösteren oyun kartları da tercih edilebilir. Örnek “Bu kaplumbağanın aynısını bul bakalım.” Diğer kaplumbağalar aynı görüntüde ancak kabuk rengi farklı, gözlüklü-gözlüksüz, kuyruklu-kuyruksuz gibi farkların olduğu oyun kartlarını hatırlamış olmalısınız. Bu oyun ve bunun gibi 4 yaş için eğlenceli oyunlar; görsel zeka, analiz becerisi ve dikkat gelişimi için etkilidir. 2 Pazardan Aldım Oyunu Çocuğunuza sırasıyla pazardan aldıklarınızı sayabilirsiniz. Bunu yaparken önce bir ürün söyleyip ardından tekrar etmesini isteyin. Sonra 2 ürün, 3 ürün, 4 ürün şeklinde artırın. Pazardan aldım gibi 4 yaş çocuk oyunları, geliştirici olduğu kadar 4 yaş çocuklar için eğitici oyun özelliği de gösterir. Örnek -Bugün pazardan elma aldım. Tekrar edelim Cemre bugün pazardan ne aldım? -Elma -Aferin. Başka şeyler de aldım. Bugün pazardan elma, armut aldım. Neler almışım? -Elma, armut -Bravo Cemreee ☺ Bol bol tebrik etmeyi unutmayın Ama ben başka şeyler de aldım. Bugün pazardan elma, armut, üzüm aldım. Neler almışım? Gittikçe artan liste bir süre sonra hafızasını zorlamasını gerektirecek. Zihinsel beceriler tıpkı kas gibi zorlama çok çalıştırma ile gelişmektedir. “Elma, armut, üzüm, muz, kavun” şeklinde sürekli güncellenen listenin tekrar ettirilmesi çocuğunuzun hafıza gelişimine katkı sağlar. Sıralamayı karıştırmaması ise dikkatli bir çocuk olduğunu gösterir. 3 Sayı Blokları Üzerlerinde rakamların olduğu renkli bloklar ile çocuğunuza sayı saymayı eğlenceli yöntemlerle öğretebilirsiniz. Hatta 2-3 yaş için aldığınız yapboz blokların üzerine rakamlar yapıştırarak yeni oyuncak masrafından kurtulmanız mümkün. İmkânınız varsa üzerindeki rakama göre büyük-küçük boyutlarda tasarlanmış yeni set almak daha etkili olur. Bu tür oyuncakları anaokullarında sıkça görmeniz mümkün. Güzel bir okul öncesi oyunudur. 1 Rakamı en küçük; 10 rakamı en büyük blok üzerinde yazılır. Bu blokları büyüklüklerine göre üst üste koyduğu zaman sayı sıralamasını da doğru yapmış olacaktır. Bu şekilde sayısal değerlerin ifade ettiği büyüklük-küçüklük, azlık-çokluk ilişkisini öğrenirken sayı saymayı da etkin bir şekilde öğrenmiş olur. Bu oyuncak, çocuğunuzun farklı değerleri ilişkilendirmesi açısından etkili ve eğitici oyun oynama imkanı sunar. Dolayısıyla matematiksel zeka gelişimi sağlar. Renkli ve rakamlı sayı blogları, 4 yaş oyuncakları kategorisinde oldukça faydalı bir tercihtir. 4 Uzaktan Kumandalı Araba Özellikle erkek çocuklarının vazgeçilmez seçimi olan arabaların uzaktan kumandalı olanları 4 yaş zeka oyunları kategorisinde önemlidir. Pembe bir araba ile kız çocuklarının ilgisini çekmek de bir hayli kolaydır. Kumandalı arabanın park edebileceği boşluklar veya halı kenarı, halı üzerindeki desenler gibi çeşitli alanlar çocuğunuz tarafından keşfedilmeyi bekler. Bu konuda çocuğunuza yardımcı olmak için çeşitli görevler verebilirsiniz. Örnek Kumandalı arabasını bir sehpanın altından geçirip diğer sehpanın altına park etmesini isteyebilirsiniz. Basit görünen bir kumandalı araba 4 yaş çocuklarda refleks gelişimi, dikkat ve hayal gücü açısından oldukça önemlidir. Hatta, araç park etmenin geometrik hesaplamalar konusunda öğrenme becerilerini geliştirdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. 4 yaş üstü çocuklar için de uygundur ancak 3 yaş altı çocuklar bu tip araçları etkin şekilde kullanamayabilir. BİLGİSAYAR, TABLET-TELEFON OYUNLARI ÇOCUKLAR İÇİN UYGUN MU? Etrafında sürekli teknolojik cihazlar gören çocuklar gerek meraklarından, gerekse dünyaya/yaşama uyum sağlama eğilimlerinden kaynaklı teknolojik cihazlarla yakından ilgilenecektir. Bilişim çağında yaşayan çocuklar için bu bir ihtiyaçtır ve uzmanlar günlük belirli bir süre teknoloji kullanımına müsaade etmektedir. Çocuğunuz yaşı gereği daha çok çizgi film izlemekten hoşlansa da teknolojiyi bu yönüyle kullanmak zeka geliştirici etkiden ziyade dinlendirici etkiye sahiptir. Çizgi film izleyen çocuk interaktif bir süreçte değildir. Olayları kendisi organize etmediği için düşünmek yerine hazır olanı tüketmektedir. Dinlenmek ve eğlenmek de bir ihtiyaçtır ama makalenin konusuna dönecek olursak 4 yaş zeka oyunları arasında teknolojik alternatifleri konuşmak gerekir. 5 MentalUP 4 Yaş Zeka Oyunları Kısaca ne olduğunu anlatalım Yukarıda bahsettiğimiz fark bulmaca, blok dizmece vb oyunlarla sağlanan dikkat gelişimi, hafıza gelişimi gibi etkinliklerin dijital ortama uyarlanmasıdır. En büyük artısı ise okul öncesi oyunlarının tek yönlü değil; çok yönlü zihinsel gelişim sağlamasıdır. Görsel, sözel, sayısal zeka gelişimi; dikkat, konsantrasyon, analitik düşünme becerisi ve çok daha fazlası için tasarlanan MentalUP, Uluslararası Milli Uygulamamızdır. 5 yaş ve üzeri çocuklar için daha fazla egzersiz seçeneği sunan MentalUP Zeka Oyunları, 4 Yaş çocuklar için de onlarca egzersiz oyun içermektedir. Okul öncesi eğitim kurumları da 4-5 yaş çocuklar için eğitici oyun kategorisinde MentalUP’ı sıklıkla kullanmaktadır. Alanlarında uzman akademisyenlerin tasarladığı MentalUP oyunları Pedagojik ürün sertifikalıresmi ve güvenilir bir uygulama olması yönüyle benzerlerinden çok farklı, çok daha faydalıdır. Hatta 4 yaş zeka testleri denildiğinde de ilk akla gelen seçeneklerden biridir. 4 yaş için eğlenceli oyunlar sunan MentalUP, bu süreçte size detaylı performans raporları verecektir. MENTALUP’I DENE Kalabalık Oynanan 4 Yaş Oyunları 6 Sıcak-Soğuk Oyunu Kalabalık çocuk grupları arasında veya ailece oynanabilecek en zevkli 4 yaş oyunlarından biri de sıcak-soğuk oyunudur. Çocuklardan biri gözlerini kapatır, herhangi bir oyuncak gizlendikten sonra gözlerini açar. Belirli bir alanda oyuncağı bulma görevi alan çocuk ilk önce alan içerisinde ezbere dolaşmaya başlar. Saklanan oyuncağa yaklaştığında diğer çocuklar “sıcak” diyerek yönlendirme yapar. Uzaklaştığında ise “soğuk” diyerek ipucu vermiş olur. Oyuncağı bulan çocuk arkadaşları arasından birini ebe seçer ve yeni bulma görevi seçilen çocuktadır. Sıcak-Soğuk gibi 4 yaş çocuk oyunları sayesinde çocuklar hem sosyalleşir, hem eğlenir, hem de yönergeleri takip etme, ipuçlarını değerlendirme konusunda gelişim sağlar. 7 Gece-Gündüz Oyunu Bizlerin de okullarda oynadığı o en popüler dikkat oyunlarından biri… Çocuklardan biri yönerge verir ebe olur Gece ol dediğinde diğer çocuklar gözleri kapanacak şekilde masanın üzerine eğilir ve alnını bileklerinin üzerine kapatır. Gündüz dediğinde ise normal oturma pozisyonuna geçip gözlerini açar. 4 yaş zeka geliştirici oyunlar arasından gece-gündüz oyunu çocukları oldukça heyecanlandıran bir oyundur. Oyun hızlandıkça hata yapma olasılığı artar. “Gece ol” denildiğinde gündüz pozisyonu; “gündüz ol” denildiğinde gece pozisyonu alan çocuk yanar oyundan çıkar veya ebe olur 8 Evcilik Oyunu Her yaştan çocuklar için ayrıca hazırladığımız; her makalede muhakkak altını önemle çizdiğimiz evcilik oyunu neden bu kadar önemlidir? Evcilik oyunu, birçok bilişsel gelişim oyunlarını kapsamaktadır. Bu oyunlar genellikle çocukların çeşitli karakterlere büründüğü, çeşitli sorumluluklar aldığı serbest kurallı oyunlardır. 4 yaş etkinlik olarak da değerlendirilebilecek evcilik oyunu, çocukları fiziksel olarak yorarken zihinsel olarak dinlendirir. Fiziksel yorgunluk bir çocuk için kas gelişimi ve sağlıklı büyümeyi ifade etmektedir. Evcilik oyunlarının zihinsel gelişime faydası ise Yaratıcılığı geliştirmesi, kelime haznesi ve dil kullanım yeteneği geliştirmesi, sorumluluk duygusu kazanmasını, duygu düşüncelerini dışa vurması, kompozisyon yeteneği, dikkatini bir olaya veya nesneye yoğunlaştırarak dikkat gelişimi vb şekillerde görülür. Tek Kişi Oynanan/Oynanabilen 4 Yaş Zeka Oyunları 9 Puzzle Yap-boz Sık sık bahsediyoruz çünkü her yaşa uygun puzzle yapboz seçeneği var. Yetişkinler için binlerce parçadan oluşan yapbozlar okul öncesi eğitimi alan çocuklar için 20-30 parçadan oluşmaktadır. Çocuğun yaşı büyüdükçe puzzle parçacıkları küçülür; toplam parça sayısı artar. Puzzle benzeri 4 yaş eğitici oyunlar, çocuklarda problem çözme yeteneğini geliştirir. Analitik düşünme becerisi kazandırır ve bilinen en iyi hafıza oyunlarından biridir. 10 Oyun Hamuru Bu oyun aracı da bir çok yaş için uygun ve çeşitli faydalar sağlamaktadır. Oyun hamurlarının en belirgin faydaları şu şekildedir Yaratıcı, tasarımsal ve sanatsal becerileri geliştirir. Bununla birlikte el becerilerini de artırır. 4 yaşındaki çocuklar için zeka geliştirici yönü ön planda olan oyun hamuru, 6-7 yaşındaki çocuklarda el kaslarını geliştirmek, yazı yazmaya hazır hale getirilmek için tercih edilmektedir. 5 YAŞ ve 4 YAŞ ÇOCUKLAR İÇİN ZEKA OYUNLARININ ÖNEMİ 4-5 yaş hareketliliğin ve sorgulamanın zirve yaptığı yaştır. Buna bağlı olarak 4-5 yaş oyunları okul öncesi dönemde son derece önemli bir hale gelmektedir. Dolayısıyla, 5 yaş ve 4 yaş çocuklar için zeka geliştirici oyunlar seçerken hem geliştirici, hem de eğitici oyunlar tercih edilmelidir. 4-5 yaş eğitici oyunlar; enerji sarf ettiren, merak ve dikkat uyandıran, eğitici özelliği olan oyunlardır. Bildiğiniz gibi “çocuklar sadece eğlenmek için değil; sağlıklı gelişim için de oyunlara ihtiyaç duyar.” Daha önceki yazılarımızda işlemiş olsak da çok kısa bir hatırlatma yapmakta fayda görüyorum. Okul öncesi eğitim, kreş veya anaokulundan önce ailede başlar. Bu sürecin en etkili eğitim araçları ise okul öncesi oynanan oyunlar, çocukların bir arada oynayabileceği oyunlar ve oyuncaklar çocuklarda bilişsel gelişim, fiziksel gelişim, dil gelişimi, dikkat gelişimi, sosyal ve duygusal gelişim sağlar. Tabi ki doğru oyun ve oyuncakların tercih edilmesi önemli bir detaydır. Bu bilimsel makalemizde 5 yaş ve 4 yaş zeka oyunları konusunu ele aldık. Her yaş çocuklar için uygun oyunları; bu oyunların çocuklarda zeka gelişimine olan katkılarını MentalUP BLOG sayfasında okumaya devam edebilirsiniz. Okul öncesi eğitim sürecinde çocukların zeka gelişimini destekleyerek, çocukları eğitim hayatına hazırlayan MentalUP Zeka Oyunları uygulamasını incelemek için tıklayın 5 yaş için okul öncesi eğitici oyunlar listesine bu sayfada ulaşabilirsiniz 5 Yaş Zeka Oyunları 01 Ağustos 2016 Son Güncelleme Tarihi 05 Nisan 2021 Bünyamin Kapıcıoğlu BU YAZIYI OKUYANLAR AŞAĞIDAKİ BAŞLIKLARI DA İNCELEDİ ANA SAYFA / BLOG / Ücretsiz 4 Yaş Zeka Oyunu Online Oyna 3-4 Yaş Arası Çocuk - Dinleme ve İlgiBu yaşlardaki çocuklar yarım bırakılan işlere ilgi duymaz, tamamlamak için uğraş vermez; sıkıldıysa bırakır. Yine bu yaşlarda detaycı ve araştırmacıdırlar. Hayal güçleri çok iyi çalışır ve bunu özellikle rol yapma oyunlarında çok güzel kullanırlar. Yaratıcılık ve zihinsel aktivite gerektiren her türlü şeyden ritim çalışmaları, resim vb. çok zevk alırlar. Çcouğunuzun sorularını cevaplandırın ve yeni kelimeler öğrenmesine yardım edin. Bunun için birlikte öyküler, masallar okuyun. Televizyon izlemeyi mutlaka Yaş Arası Çocuk - AnlamaKurallar ve yasaklar konusunda tutarlı olun. İstenmeyen davranışların neden istenmediğini anlatıp açıklayın. Sizi anlayacaktır. Artık kendi dışındaki dünyanın da kuralları olduğunu ve başkalarının da istek ve ihtiyaçları olduğunu görür ve beklemeyi öğrenir. Buradaki temel nokta çocuğun isteklerinin bazılarına er geç kavuşacağına inanması ve onları ertelemesi gerektiğini bilmesidir. İsteklerinin anında yerine getirilmemesini normal karşılamayı öğrenmeye Yaş Arası Çocuk - Sesler ve KonuşmaÇocuğunuz başkalarının konuşmalarını kesmeden dinler, grup iletişimine girebilir, başkalarından yardım isteyebilir. Bu dönemde çocuklarla konuşurken tam ve düzgün cümleler kurmaya özen göstermek gerekir, aynı zamanda sorgu çağını yaşadıklarının bilincinde olarak tüm sorularını sabırla yanıtlamak gerekir. Tek başına 3–4 cümlelik basit şarkıları söyleyebilir. Düzgün ve tam cümleler kurabilir. Üç aşamalı davranışları ve emirleri yerine getirebilir. Sürekli "neden, ne zaman, nasıl, niye, kim" gibi sorular sorabilir. Komik şeylerden zevk alır, uygunsuz sözlerden, küfürden ve argodan hoşlanır. Bunları diğer çocuklardan öğrenmesi çok büyük bir ihtimaldir. Sizden öğrenmesini istemiyorsanız, çocuğunuzun yanında bu şekilde ifadeler kullanmamalısınız. Eğer başkalarından öğrendiyse, gülmek ya da geçiştirmek yerine, kızmadan, bunun yanlış ve kaba olduğunu ona anlatın. Sizi Yaş Arası Çocuk - Sosyal YeteneklerBaşka çocuklarla bir araya getirin ve farklı ortamlarda bulunmasını, yeni arkadaşlarla tanışmasını sağlayın. 3 ve 4 yaş, içinde barındırdığı benmerkezcilik ve inatçılık özelliklerinden dolayı oldukça zorlu ve sabır isteyen bir dönemdir. Bu iki baskın özellik 4 yaş civarında biraz daha azalsa da, bu yaş dönemlerinin en göze çarpan iki özelliğidir. 4 yaşına gelen çocuklar oyun kurup, diğer çocuklarla beraber oynayıp, birlikte vakit geçirebilirler. 3 yaşa kıyasla daha sakin ve uyumlu bir döneme girerler. Artık son derece gelişmiş kelime hazneleri vardır. Bu yaş grubunun en önemli özelliği de, iki yaşından bu yana sürekli artış gösteren, anlamaya yönelik meraktır. "Ne, kim, nedir, niye?" tarzındaki soruları durmaksızın sorabilirler. Genelde oyun arkadaşlarını kendi cinsinden seçer, çünkü sosyal aktivitelerde diğer çocuklardan görmüş olduğu belli belirsiz sosyal baskı, kendi cinsinin oyunlarını öğrenmesi için onu zorlayacaktır. Tüm bedensel hareketlere bayılır. Koşmak, zıplamak, sürekli oynamak ister. Enerjiktir. Sorgucudur. Meraklıdır. Eskisine göre daha uyumludur. Fakat bağımsızlığını kazanmak için, her fırsatta kuralları esnetmek Yaş Arası Çocuk - Diğer DeğişikliklerÇocuğunuzun kum, su, toprakla oynamasına izin verin. Parmak boyası yaptırın ya da oyun hamuru ile oynamasına imkân sağlayın. Yaptığı cisimlerin adını ve renklerini söyleyin. Parçaları bir araya getireceği oyuncaklarla oynatın. Yapboz, Lego vb. Çocuğunuzun ev işlerine yardımcı olmasına izin verin. Masa kurmaya yardım ettirin. Size belirli işlerde yardımcı olmasını, örneğin boş çamaşır sepetini getirmesini sağlayın. Bu dönemde yaşanabilecek en karakteristik sorun gece uyanmaları ve gece dönemi korkularıdır. Geç dönem 3 yaş çocukları halen gece ve gündüz bez kullanıyor olabilirler. 4 yaşta ise, bazıları halen gece beze gerek duyarlar. Bunun için onu suçlamayın veya utandırmayın, her çocuğun bezden kurtulma yaşı farklıdır. Her olumlu gelişmede memnuniyetinizi belirtmeyi Yaş Arası Çocuk - AşılarDoktorunuz, çocuğunuzun aşı karnesine göre 4-6 yaş arasında Kızamık-Kızamıkçık-Kabakulak aşısıKKR ile Difteri-Tetanos-Boğmaca-Çocuk Felci DBT-Polio aşısı yapılması gerektiğini belirtebilir. Bu aşılar ilkokul dönemine de bırakılabilir. Doktorunuza danışın. Cinsel eğitim çocuğun kendi cinselliğini ve bedenini tanıması, gelişim sürecinde cinsellikle ilgili yaşayacağı fiziksel ve duygusal farklılıkları öğrenmesi yanında anne-babasına sorduğu cinsellikle ilgili soruları ve verilecek cevapları kapsar. Bu eğitimler çocuğun cinsel ve ruhsal açıdan korunması açısından çok önemlidir ve ilk olarak mutlaka anne-baba tarafından verilmelidir. Çocuklar 3-4 yaşlarından itibaren cinselliği keşfetmeye başlar ve şaşırtıcı sorularla ebeveynlerin karşısına çıkabilir. Bu durum normal karşılanarak gelişim seviyesine göre ayrıntıya inmeden sorular cevaplanmalıdır. Çocuğun yönelttiği sorulara uygun şekilde, doğru cevaplar verilmesine özen gösterilmelidir. Çocuklarımızla cinsellikle ilgili konuşurken nelere dikkat etmeliyiz? Yaşa göre cinsel eğitim verilmeli Okul öncesi çağındaki çocuğa öğretilecek kavramlarla, okul dönemindeki ya da ergenlik çağındaki çocuğa öğretilecek kavramlar farklıdır. Okul öncesi dönemdeki çocuklarda gerçeklik duygusu gelişmemiştir. Bu yaşlarda çocuk cinsellik içeren bir harekette bulunduğunda, ebeveynlerin panik tepkisi göstermemesi, bu davranışın aslında cinsel bir eylem değil, yeni bir şeyin keşfi olduğunun farkında olmak gerekir. Eğer çocuğunuzun bu tarz bir davranış sergilediğini gördüğünüzde tepkiniz paniklemek, kızmak gibi tepkiler olmazsa, nötr kalmayı başarırsanız ve her bu davranışla karşılaşıldığında çocuğun ilgilisini farklı yöne çekebilmeyi başarırsanız bir süre sonra çocuğunuzun bu davranışı bıraktığını görebilirsiniz. Mahremiyet öğretilmeli Doğru bir cinsel eğitim vermek için ilk olarak çocuğa mahrem alanları öğretilmeli. Küçük yaştan itibaren çocuğun giydiği kıyafete kadar dikkat edilmeli, mahremiyet duygusu aşılanmalı, sınırları öğretilmelidir. Okul yaşına yaklaşmış bir çocuk evde çıplak dolaşıyorsa bu çocuğa neyin mahrem olduğunu öğretmek mümkün olmaz! Keşif yapılan bu dönemde3-4 yaş anne-babanın cinsel organı ve cinsel yaşamı ile ilgili merak başlayabilir. Anne-baba tuvalete gittiğinde, banyo yaparken, giyinip soyunurken onları gizlice izlemeye çalışabilir. Burada cinsel yaşamla ilgili bilgi vermek yerine, özellikle okul öncesi çağındaki çocuk için bunun anne-babaya özel olduğunu belirtmek yeterli olacaktır. Çünkü ayrıntılı bilgiler bu yaşlardaki çocukların kafasını karıştırabilir. Bu tür soruları önlemek için anne-baba veya büyük kardeşlerin evde çıplak dolaşmalarının engellenmesi, birlikte banyo yapılmaması veya aynı yatakta yapılmaması gibi konulara dikkat etmemiz gerekmektedir. Cinsel aktiviteye tanık olan bir çocuk bu süreci zihinsel olarak anlayamacağı gibi endişe de yaşayacaktır. Şüphesiz ki anne-babanın cinsel yaşamlarındaki gizliliğe önem vermesi gerekir. Ancak sürekli kaçınmak veya gizlenmek gibi çabalara dikkat etmek gerekir. Bu tarz davranışlar, mahremiyeti belirtmekten ziyade çocuğun merakını daha da arttırabilir ve bu sürecin normal olduğu düşüncesinden uzaklaştırabilir. Çocuk rastlantısal bir şekilde anne-babayı çıplak görürse hemen panikle kaçılmamalı, sakince örtünerek kadın ya da erkeğin vücudunun büyüdükçe değişebileceğinden bahsedilmelidir. Aynı zamanda birbirine karıştırılmaması gereken bir nokta daha vardır Anne babanın birbirine sarılması, öpmesi gibi davranışların çocuğun yanında yapılmasında herhangi bir sakınca yoktur! Aksine anne-babanın birbirine sevgisini gösteren bu davranışlar, evde sevgi dolu bir ortamın hakim olduğu mesajını çocuğa verir ve duygusal gelişimini olumlu yönde etkileyecektir. Çocuğun cinsiyetine göre davranılmalı Cinsel kimlik ve cinsel yönelim bambaşka bir konudur. Bu konuyla ilgili yaklaşımımı ilerleyen zamanlarda paylaşacağım. Ancak cinsel eğitim konusu doğrultusunda baktığımızda çocuklarımıza cinsel eğitim verilirken dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de kadın-erkek organlarını ve cinsel kimlik rollerinin nasıl olduğunu çocuklara doğru kaynaklardan ve cinsiyetlerine uygun biçimde anlatmak okul öncesi dönemde önemlidir. Sorular cevap bulmalı Belki de anne-baba olarak en çok atlanan konulardan biri çocuklarımızın keşfetmeye çalıştığı konularda sorduğu sorulara cevap vermek. Özellikle cinsellikle ilgili bir soru yöneltildiğinde toplumca yapılan bir yanlış olarak ya cevap verme, ya başkasına yöneltmeannene sor, babana sor vb, ya da kızma, utanma gibi tepkiler vererek çocuklarımızın sorularını cevapsız bırakabiliyoruz. Bu da çocuklara soru sormasının yanlış olduğu, ya da sorduğu soruların kızılacak, utanılacak bir şey olduğu mesajını vererek bu konuda suçluluk duymasına sebep olabililir. Bu yüzden çocuklarımızın sorduğu her türlü soruya bilgimiz ve birikimiz dahilinde cevap vermemiz gerekir. Bilmediğimiz bir konu olduğunda ise bilmediğinizi söylemekten çekinmeyin! “Bu konu hakkında bir fikrim yok ama gel birlikte araştıralım” diyebilirsiniz. “Ben nasıl doğdum?”, “Bebekler nasıl dünyaya gelir?”, “Okuldaki arkadaşımın neden pipisi yok?” “Neden o ayakta tuvaletini yapıyor?” gibi sorular kesinlikle cevapsız bırakılmamalıdır! Çocuğun cinsellikle ilgili sorduğu sorulara verilen cevaplar anlayabileceği bir dilde ve yaşına uygun olmalıdır. Çocuk cinsel eğitim kitaplarındaki kadın ve erkek bedenlerini birlikte inceleyerek, cinsel organları tanımlayarak cinsel eğitim verebilirsiniz. Çocuklara cinsel eğitim verirken ve resimleri incelerken cinsel organları bilimsel isimleriyle tanımlayabilirsiniz. Çocuğunuzun sorduğu bu sorulara şaşırabileceğinizin ve o anda nasıl cevap vereceğinizi bilemeyeceğinizin farkındayım. Ancak bu durumda çocuğunuzun bu şaşkınlığınızı ve endişenizi hissetmemesine özen gösterin. Doğal davranışlarınız ve rahat açıklamalarınız, çocuğunuzun cinselliğin normal bir süreç olduğunu öğrenmesi açısından son derece önemlidir. Çocuğunuzun arkadaşları ile oyunlarda birbirlerinin cinsel organlarını tanımaya çalıştıklarını görebilirsiniz. Bu tarz davranışlar, oyunlarında karı-kocacılık, sevgili olma, öpüşme vb davranışlar sizi şaşırtmasın! Aynı zamanda bu oyunlara kızarak ya da ayıplayarak tepki vermemeye özen göstermelisiniz. Ona arkadaşıyla nasıl oyun oynaması gerektiğince açıklayın. “Bazı şeyleri merak etmesinin doğal olduğunu ancak arkadaşının ve kendisinin cinsel organının kendilerine özel olduğunu, sadece doktorunun ve acıdığında anne-babanın dokunabileceğini” anlatabilirsiniz. “Nasıl dünyaya geldim?” sorusunu soran küçük çocuğunuza şöyle bir cevap yeterli olacaktır Çocukları leylek getiriyor derler ama bu doğru değil. Bu soruyu sorman, merak etmen, önem vermen güzel bir şey. Cinsellik kadınla erkek arasında yaşanan çok özel bir durumdur. Ama detaylarını öğrenmen için biraz daha büyümen gerekiyor. Büyüdüğünde anlatacağım.” Bu açıklamayla çocuğa hem yaşının gerektiğinden fazla bilgi vermeden merakını gidermiş hem de bu konu hakkında yalan söylememiş olursunuz. 2

3 4 yaş çocuğa neler öğretilmeli